
Τρίκαλα, Αποστολή Ιφιγένεια Βιρβιδάκη
Φωτογραφίες Σίσσυ Μόρφη
Στα Τρίκαλα δημοτική αρχή και κάτοικοι δεν φοβούνται την πρωτοπορία και είναι ανοιχτοί στον πειραματισμό – Αξιοποιούν νέες τεχνολογίες που βελτιώνουν την καθημερινότητα, σέβονται το περιβάλλον και αναδεικνύουν τα πλεονεκτήματα του τόπου τους.
Επισκεπτόμενος τα Τρίκαλα, την ελληνική smart city, περιμένει να δει κανείς μια σούπερ σύγχρονη πόλη, με ηλεκτρικά αυτοκίνητα και ποδήλατα, που όλα κινούνται στους ρυθμούς των νέων τεχνολογιών. Δεν είναι έτσι. Για την ακρίβεια, δεν είναι έτσι ακριβώς – μια τέτοια εικόνα τα αδικεί. Γιατί δεν είναι απλώς έξυπνη, είναι μια ιδιαιτέρως ευφυής πόλη.
Ανοιχτή στις προκλήσεις των καιρών
Είναι όμορφη και με μακρά ιστορία (όπως πολλές), όμως αγαπά την παράδοσή της, την αναδεικνύει και παράλληλα τολμά να δοκιμάζει και να αξιοποιεί τις δυνατότητες των νέων τεχνολογιών. Μα κυρίως είναι μια πόλη στην οποία επικρατεί το αυτονόητο αλλά σπάνιο: σέβεται ο ένας τον άλλον. Τα αυτοκίνητα ακινητοποιούνται σας διαβάσεις πεζών. Οι ταμπέλες σέβονται τον επισκέπτη καταγράφοντας, εκτός από την απόσταση, τον χρόνο που χρειάζεται πεζός ή ποδηλάτης ή οδηγώντας για να προσεγγίσει κάθε σημείο. Η δημοτική αρχή σέβεται τους δημότες – ο δήμαρχος ζήτησε δημόσια συγγνώμη από κατοίκους και επαγγελματίες για καθυστερημένα έργα ύδρευσης σε μια οδό και τους απάλλαξε από το κόστος ύδρευσης για ένα τετράμηνο. Υπάρχει σεβασμός για τα άτομα με ειδικές ανάγκες – όχι μόνο για τη μετακίνησή τους: στο Love Shake Bar διατίθεται μενού σε γραφή Braille.
Είναι μια ανοιχτή στις προκλήσεις των καιρών, «τακτοποιημένη» κοινότητα όπου οι 77.000 κάτοικοί της συνεργάζονται και απολαμβάνουν την καθημερινότητα σε μια καθαρή πόλη. Όχι ότι δεν υπάρχουν προβλήματα – ανεργία κυρίως, η εγκληματικότητα είναι μηδαμινή. Αλλά και σε αυτό αναζητούνται λύσεις.
Όλα στις οθόνες
Στο κέντρο ελέγχου, στο δημαρχείο, η κυρία Γιώτα Ματιάκη απαντά στις κλήσεις του 20 000, του αριθμού που είναι έως τις 10 το βράδυ στη διάθεση των δημοτών. Με τη βοήθεια της τεχνολογίας, το αίτημα, το παράπονο ή η πρόταση προωθείται άμεσα στην αρμόδια υπηρεσία, η οποία ελέγχεται για τον χρόνο απόκρισης. Απέναντι, οθόνες που προβάλλουν… τα πάντα. Από το επίπεδο του μονοξειδίου του άνθρακα και των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων, αλλά και του νερού στον Ληθαίο ή τις διαδρομές των απορριμματοφόρων, μέχρι τη λειτουργία των αντλιών λυμάτων, των 24 πειραματικών λαμπών smart lightning και την κατάσταση των ατόμων που «παρακολουθούνται» μέσω του προγράμματος activeage που έχει σκοπό την αυτόνομη διαβίωση των ηλικιωμένων.
Τεχνολογικές πρωτοπορίες
Δίπλα στην πόρτα, ένα διαφορετικό ΑΤΜ που λειτουργεί πειραματικά, δίνει πιστοποιητικά. Δεν είναι μόνο αυτά τα τεχνολογικά «θαύματα» των Τρικάλων.
Έπειτα από επιτυχημένη λειτουργία λεωφορείων χωρίς οδηγό, το πρόγραμμα θα επαναληφθεί – τα νέα λεωφορεία θα κυκλοφορήσουν σύντομα.
Παράλληλα, οι περίπου 70 κόμβοι για WiFi δίνουν ασύρματο Ίντερνετ στο μεγαλύτερο μέρος της πόλης. Μας διηγούνται για έναν παππού σε ένα χωριό που ζήτησε από τον δήμαρχο Ίντερνετ – γιατί, αν δεν έχει, δεν τον επισκέπτεται ο εγγονός του, διευκρίνισε.
Στην πλατεία Δεσποτικού (όπου είναι τα περισσότερα φροντιστήρια), συναντάμε τον Ηλία. Μας λέει πως κυκλοφορεί, όπως πάρα πολλοί, με ποδήλατα και πως το σχολεία του διακρίθηκε στην Ολυμπιάδα Ρομποτικής πριν από 2 χρόνια (τη χρονιά εκείνη ο δήμος μοίρασε στα σχολεία 160 κιτ προγραμματισμού και ρομποτικής, τα οποία αγοράστηκαν με έσοδα από τον Πύργο των Ξωτικών).
Ποδήλατα… παντού.
Στην κεντρική γέφυρα, συναντάμε μέλη του ποδηλατικού συλλόγου Τρικάλων που προπονούνται. Στο περίπτερο του e-trikala μιλάμε με δυο νέους Τρικαλινούς. Δουλεύουν τα καλοκαίρια στα νησιά, έτσι τώρα έχουν χρόνο να πάρουν ένα από τα 50 δημοτικά ποδήλατα για μια βόλτα. Έξω από το περίπτερο είναι παρκαρισμένο κάποιο από τα 10 ηλεκτρικά οχήματα που δοκιμάζονται στην πόλη. Τα 5 από αυτά, τα «ανοικτά», έχουν δοθεί σε καταστήματα με ντελίβερι για να μελετηθεί η αποτελεσματικότητά τους.

Μελωδίες και γεύσεις
Κι αν η τεχνολογία είναι η μια όψη, η άλλη είναι η παράδοση. Την βλέπεις παντού: στα διατηρητέα στο Βαρούσι, κάτω από το Βυζαντινό Κάστρο και το ρολόι. Την ακούς στις μελωδίες του Τσιτσάνη στο Μουσείο που είναι αφιερωμένο στον μεγάλο μουσικό, όπου, όταν ολοκληρωθεί, θα φιλοξενηθεί και «το σπίτι των Τρικαλινών καλλιτεχνών» – δεν είναι λίγοι: Απόστολος Καλδάρας, Κώστας Βίρβος, Δημήτρης Μητροπάνος κ.ά
Τη γεύεσαι στην εξαίσια καραγκούνικη λαχανόπιτα που μας ετοίμασε η κυρία Γιαννούλα Λεβέντη ανοίγοντας 11 (!) φύλλα σε χρόνο dt ή σε ένα ποτηράκι τσίπουρο, σαν αστό που δοκιμάσαμε στην «Πίκλα» στα Μανάβικα.
Βρίσκεις τα ίχνη της στον πολυχώρο πολιτισμού «Μύλος Ματσόπουλου».
Εκτός από το εξαίσιο Μουσείο του Μύλου (όπου καταγράφεται η παραγωγή αλευριού), στεγάζει θέατρο, δύο κινηματογράφους, καφέ, εργαστήρι ζωγραφικής και θεάτρου, τον σύλλογο ορειβασίας χιονοδρομίας Τρικάλων, πάρκο ΑΠΕ και δημοτικό ξενώνα. Κάθε Χριστούγεννα μεταμορφώνεται σε πυρήνα παιχνιδιού και διασκέδασης, τον διάσημο «Πύργο των Ξωτικών», τον οποίο εφέτος επισκέφθηκαν 1.475.354 άτομα (!).
Πηγή: Εφημερίδα “Το Βήμα της Κυριακής”